Φύλλο εργασίας στη Γλώσσα Α Γυμνασίου

   Mία πρόταση για το μάθημα των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο

 

 

Θέμα: Επεξεργασία του λεξιλογίου της ενότητας 8 με τη βοήθεια ηλεκτρονικών λεξικών

Εισαγωγή: η επεξεργασία του λεξιλογίου των ενοτήτων στο μάθημα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας γίνεται συνήθως με τη δραστηριοποίηση του εκπαιδευτικού. Οι μαθητές/τριες αντιγράφουν από τον πίνακα ή διαβάζουν από φωτοτυπίες τις σημασίες διαφόρων λέξεων. Οι λέξεις δεν εξετάζονται στα πλαίσια πραγματικής χρήσης της γλώσσας (δηλ. στα πλαίσια πραγματικών κειμένων που είτε έχουν γράψει οι μαθητές/τριες είτε έχουν παραχθεί από άλλους). Με τη συγκεκριμένη πρόταση επιχειρείται η ενεργή εμπλοκή των μαθητών/τριών στην επεξεργασία του λεξιλογίου μιας διδακτικής ενότητας του βιβλίου τους.

Μάθημα: αρχαία ελληνική γλώσσα από το πρωτότυπο

Διάρκεια διδασκαλίας: μία διδακτική ώρα

Τάξη: Α' Γυμνασίου

Διδακτική Ενότητα: 8, μέρος 2^ο

Οργάνωση τάξης: οι μαθητές/τριες εργάζονται ανά τρεις σε ομάδες. Κάθε μέλος της ομάδας έχει διαφορετικό ρόλο. Το πρώτο μέλος είναι ο εκπρόσωπος της ομάδας, το δεύτερο χειρίζεται τον υπολογιστή, το τρίτο συμπληρώνει το φύλλο εργασίας. Οι ρόλοι είναι δυνατό να εναλλάσσονται κυκλικά μετά από κάθε δραστηριότητα του φύλλου εργασίας.

Στόχοι: επιδιώκεται οι μαθητές/τριες:

§                Να  γνωρίσουν  τα ηλεκτρονικά  λεξικά  του Κόμβου της ελληνικής γλώσσας και να ασκηθούν  στη  χρήση τους  .

§                Να εξοικειωθούν με την αναζήτηση και κατανόηση των λημμάτων.

§                Να κατανοήσουν λέξεις και  φράσεις  σχετικές με τα σύνθετα και τα παράγωγα του ρήματος πίπτω.

Λογισμικό: Internet explorer

Προετοιμασία: ξενάγηση των μαθητών/τριών στο περιβάλλον του Ηλεκτρονικού Κόμβου (http://www.komvos.edu.gr) και εξοικείωση ειδικά με τη χρήση των Λεξικών, τη Σύνθετη αναζήτηση στα λεξικά και την αναζήτηση στα Σώματα Κειμένων.

Πορεία διδασκαλίας: δίνεται στις ομάδες ένα κοινό φύλλο εργασίας με τρεις δραστηριότητες. Στο φύλλο εργασίας καταγράφονται και οι οδηγίες πλοήγησης στον Κόμβο της ελληνικής γλώσσας. Οι μαθητές/τριες:

1.             Στην πρώτη δραστηριότητα αναζητούν τα σύνθετα του ρήματος πίπτω και καταγράφουν τη σημασία, τα συνώνυμα και την ετυμολογία τους.

2.             Στη δεύτερη δραστηριότητα:

α) Προσπαθούν να εκτιμήσουν τη χρήση του ρήματος πίπτω και των παραγώγων του στην ελληνική γλώσσα. Συγκρίνουν τα σύνθετα του συνώνυμου ρήματος πέφτω με τα σύνθετα του ρήματος πίπτtω και διαπιστώνουν ότι παρότι το ρήμα πίπττω έχει σχεδόν αντικατασταθεί από το πέφτω, τα σύνθετά του χρησιμοποιούνται αυτούσια και δεν έχουν αντικατασταθεί.

β) Αναζητούν παραγόμενα ουσιαστικά από το ρήμα πίπττω και καταγράφουν τις σημασίες αυτών που δεν γνωρίζουν.

3.             Στην τρίτη δραστηριότητα αναζητούν αρχικά στο λεξικό Τριανταφυλλίδη τις σημασίες της λέξης σύμπτωμα και στη συνέχεια αντιστοιχούν τις σημασίες που βρήκαν στα σώματα κειμένων.

i

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1^η Δραστηριότητα:  Από την ιστοσελίδα του Κόμβου  (www.komvos.edu.gr )θα χρησιμοποιήσουμε τα Λεξικά on – line. Επιλέγουμε αρχικά τη Σύνθετη χρήση Λεξικών. Στη Σύνθετη αναζήτηση στα Λεξικά επιλέγουμε το λεξικό Τριαναταφυλλίδη. Με τη βοήθειά του θα επεξεργαστούμε το λεξιλόγιο της 8^ης ενότητας του βιβλίου.

Αρχικά, θα βρείτε ρήματα που έχουν ως δεύτερο συνθετικό το ρήμα πίπτω. (Γράψτε στο ΛΗΜΜΑ %πίπτω). Μετά να συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα. Σε ποιο επίπεδο ύφους χρησιμοποιούνται οι περισσότερες λέξεις που βρήκατε; Ποιο είναι το συνώνυμο του ρήματος πίπτω που χρησιμοποιούμε σήμερα;

	Λέξη	Σημασία	Συνώνυμο	Ετυμολογία
1
2
3
4
5
6
7

2^η Δραστηριότητα

α) Ας δούμε αν το ρήμα που χρησιμοποιείται σήμερα αντί του πίπτω, έχει και ως σύνθετο με άλλες λέξεις τις ίδιες σημασίες με τα σύνθετα του ρήματος πίπτω. (γράψτε στο ΛΗΜΜΑ το σύμβολο % κατόπιν το ρήμα και στη συνέχεια ελέγξτε τα σύνθετα ρήματα). Βρήκατε συνώνυμα των ρημάτων που συμπληρώσατε στον  πίνακα παραπάνω; ........................................................................................................................

...........................................................................................................................................

     ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

β) επίπτωση : Να εισαγάγετε το δεύτερο συνθετικό μέρος (γράψτε στο ΛΗΜΜΑ %πτώση) και να γράψετε τα καινούρια σύνθετα που θα βρείτε. Να αναζητήσετε τη σημασία των ουσιαστικών που δεν γνωρίζετε.

	Λέξη	Σημασία	Συνώνυμο
1	επίπτωση
2
3
4
5
6

γ) σύμπτωμα : Να εισαγάγετε το δεύτερο συνθετικό μέρος και να γράψετε τα καινούρια σύνθετα που θα βρείτε.. Να αναζητήσετε τη σημασία των ουσιαστικών που δεν γνωρίζετε.

	Λέξη	Σημασία	Συνώνυμο
1
2
3
4
5
6
7
8
9

3^η Δραστηριότητα

Να βρείτε τις σημασίες που έχει η λέξη σύμπτωμα και να τις σημειώσετε. Να μεταβείτε στα σώματα κειμένων και να δώσετε ξανά στο ΛΗΜΜΑ τη λέξη σύμπτωμα.  Να διαβάσετε τα κείμενα που θα παρουσιαστούν σε προβολή πρότασης, παραγράφου ή άρθρου και να προσπαθήσετε αποδώσετε τις σημασίες που βρήκατε.    

Εργασία για το σπίτι:

Χρησιμοποίησε λέξεις από το λεξιλόγιο που επεξεργαστήκαμε για να συμπληρώσεις τα κενά και συνέχισε τη φράση

Παράδειγμα: Παρατηρήθηκαν συμπτώματα απειθαρχίας στο στρατό.

1. Το κάπνισμα έχει………………………..στην υγεία

2. Ήταν έτοιμη να…………………ακόμη και στα πόδια του εχθρού της, προκειμένου να σώσει το παιδί της.

3. Κάθε χρόνο περιμένει τις………………………, για να ψωνίσει.

4. Ο υπάλληλος μας είπε ότι το θέμα αυτό δεν…………………….στην αρμοδιότητά του

5. Οι……………………………..του χαρακτήρα του είναι πολύ έντονες τώρα τελευταία.

6. Μετά τις εξετάσεις ένιωσε φοβερή……………………….

7. Στην Ευρώπη υπάρχουν αρκετοί……………………..μονάρχες

8. Στον τόπο του εγκλήματος βρέθηκα εντελώς………………………..

9. Δεν μπόρεσαν ακόμη να περιγράψουν ακριβώς τα……………………….αυτής της ασθένειας

10. Οι μαθητές μας φέτος υπέπεσαν σε σοβαρά………………………….