ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑ 7ο

 

LECTIO VII (SEPTIMA) ΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΣΜΑ

 

Caesar propter frumenti inopiam legiōnes in hibernis multis conlocat. Ex quibus quattuor in Nerviis hiemāre iubet et tribus imperat in Belgis remanēre. Legātos omnes frumentum in castra importāre iubet. Milites his verbis admonet: “Hostes adventāre audio; speculatōres nostri eos prope esse nuntiant. Vim hostium cavēre debētis; hostes enim de collibus advolāre solent et caedem militum perpetrāre possunt.”

Μετάφραση

Ο Καίσαρας εξαιτίας της έλλειψης σιταριού (ή δημητριακών) εγκαθιστά τις λεγεώνες σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα. Διατάζει τέσσερις από αυτές να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και σε τρεις δίνει την εντολή να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διατάζει όλους τους διοικητές των λεγεώνων να μεταφέρουν σιτάρι (ή δημητριακά) στα στρατόπεδα. Τους στρατιώτες με αυτά τα λόγια συμβουλεύει: «Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί πλησιάζουν. Οι δικοί μας κατάσκοποι αναγγέλλουν ότι αυτοί βρίσκονται κοντά. Οφείλετε να προσέχετε τη δύναμη των εχθρών. Γιατί οι εχθροί συνηθίζουν να σπεύδουν από τους λόφους και μπορούν να διαπράξουν τη σφαγή των στρατιωτών».

Λεξιλόγιο

Ρηματα

Α’	conloco –conlocavi –conlocatum – conlocāre colloco – collocavi- collocatum – collocāre hiemo – hiemavi – hiematum – hiemāre impero – imperavi – imperatum – imperāre importo – importavi – importatum- importāre advento –adventavi – adventatum- adventāre nuntio – nuntiavi- nuntiatum- nuntiāre perpetro- perpetravi- perpetratum- perpetrāre advolo-advolavi,advolatum,advolare	εγκαθιστώ     » ξεχειμωνιάζω διατάζω εισάγω πλησιάζω αναγγέλλω διαπράττω εξορμώ
B’	iubeo – iussi – iussum- iubēre remaneo – remansi – (remansum) – remanēre admoneo- admonui –admonitum – admonēre caveo – cavi – cautum – cavēre debeo – debui – debitum – debēre soleo – solitus sum – solēre (ημιαποθετικό)	διατάζω παραμένω συμβουλεύω προσέχω, φυλάγομαι οφείλω, πρέπει συνηθίζω
Δ’	audio- audivi/ii- auditum- audire	ακούω

         possum- potui-…….. -posse (ανώμαλο)                                          μπορώ

Ουσιαστικα

1η κλίση	2η  κλίση	3η κλίση
inopia-ae (θ): έλλειψη /χωρίς πληθ Belgae-arum (α): Βέλγοι	frumentum-i (ο): σιτάρι hiberna-orum (ο): μόνο πληθ. χειμερινό στρατόπεδο Nervii-orum: (α): Νέρβιοι legatus-i (α): διοικητής λεγεώνας castra-orum (ο):στρατόπεδο[1] verbum-i (ο): λόγος	Caesar-ris (α): Καίσαρας legio-ionis (θ): λεγεώνα miles-militis (α): στρατιώτης hostis-hostis (α/θ): εχθρός speculator-oris(α):κατάσκοπος vis –αιτ.vim (θ): δύναμη collis-collis (α): λόφος /αφαιρ. ενικού  colle/colli caedes-dis (θ): σφαγή/γεν.πληθ  -um και -ium

 

Επιθετα 3ης κλίσης omnis-omnis-omne: όλος, όλη, όλο multus-a-um: πολύς,πολλή, πολύ	Απολυτα αριθμητικα quattor(άκλιτο): τέσσερις tres –tres-tria: τρεις-τρία[2]
Προθεσεις ob, per, propter + αιτ. : εξαιτίας (εμπρόθετος του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου) ex + αφ. : από (εμπρ. διαιρεμένου όλου) de + αφ.: από (κίνηση από τόπο)	Επιρρηματα prope: (τόπου) κοντά ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ qui,quae,quod (αναφορική) noster,nostra, nostrum (κτητική, α’ πρ) is,ea,id (δεικτ/επαναλ) hic,haec,hoc (δεικτική)

 

VIS: Singularis: Vis, -,- vim, -, vi   Pluralis: vires, virium, viribus, vires, vires, viribus

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

·        Οι αναφορικές αντωνυμίες στην αρχή περιόδου ή ημιπεριόδου όταν αναφέρονται στα προηγούμενα ισοδυναμούν με δεικτικές και εισάγουν κύριες προτάσεις (πρβλ . ὁς, ἡ, ὁ)

·        Αντί γενικής διαιρετικής μπορεί να χρησιμοποιηθεί εμπρόθετη αφαιρετική (με τις προθέσεις ex, de) όταν πρόκειται για συγκριτικό ή υπερθετικό βαθμό επιθέτων, με αριθμητικά και αντωνυμίες. Η εμπρόθετη χρήση επιβάλλεται όταν το αριθμητικό είναι άκλιτο.

·        Το ρήμα iubeo συντάσσεται με τελικό απαρέμφατο και αιτιατική , ενώ το impero με δοτική και τελικό απαρέμφατο

·        Τα ρήματα audio , nutriο συντάσσονται με ειδικο απαρέμφατο, ενώ τα ρήματα debeo, soleo με τελικό απαρέμφατο

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να σχηματίσετε τη γενική ενικού και πληθυντικού των παρακάτω ουσιαστικών: frumenti, legiones,     legatos, hostes, verbis, speculatores, vim, collibus, caedem

 

2. Να μεταφέρετε τις παρακάτω προτάσεις στον ενικό αριθμό:

a) Speculatores nostri eos prope esse nuntiant. ……………………………………………………………..

b) Legati milites his verbis admonent. ……………………………………………………………………………

    

3. Να μεταφέρετε τους κλιτούς τύπους των παρακάτω προτάσεων στον άλλο αριθμό (να μην θίξετε τις λέξεις εκείνες που αν τροποποιηθούν δεν παρέχουν αποδεκτό νόημα):

a) Caesar legatos conlocare legiones in hibernis multis iubet.

b) Milites vim hostis cavere debent.

c) Hostes de colle advolare solent.

   

     4. Να διορθώσετε τα συντακτικά λάθη στις παρακάτω προτάσεις και να δικαιολογήσετε τις διορθώσεις σας:

a) Quattuor legiones in Nervios hiemant.

b) Caesar legatos frumentum in castris importare iubent.

c) Hostis caedes militum perpetrare poterant.

 

5. Να εξαρτήσετε τις παρακάτω προτάσεις από Caesar narrat ... και να εφαρμόσετε τη σχετική θεωρία στο ειδικό απαρέμφατο που θα σχηματιστεί: α) Hostes adventare audio , β) Speculatores nostri eos prope esse nuntiant.

 

6. speculatores nostri eos prope esse nuntiant: να αντικαστήσετε το eos με την προσωπική ανωνυμία στο γ΄ πρόσωπο (ίδια πτώση). Να σχολιάσετε την αλλαγή του νοήματος.

7. Να συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα.

ΠΡΟΤΑΣΗ	Υποκείμενο ρήματος – Πτώση	Απαρέμφατο – Είδος	Υποκείμενο απαρεμφ. – Πτώση	Ταυτοπροσωπία /Ετεροπροσωπία
Vos vim hostium cavēre debetis
Caesar legatos frumentum in castra importāre iubet.
Hostes de collibus advolāre solent.
Speculatores eos prope esse nuntiant.
Scio (=γνωρίζω) me esse mortalem

 

8. Να συμπληρώσετε τα κενά με την κατάλληλη πτώση του ουσιαστικού που βρίσκεται στην παρένθεση. Ø  Vergilius narrat ________ (Aeneas) filium Anchisae esse. Ø  Puto ___________ (regina) patriam desiderāre. Ø  Ovidius narrat _______ (Cepheus) Andromedam ad scopulum adligāre. Ø  Caesar __________ (legatus, εν.) castra oppugnāre iubet. Ø  Audio _______ (rex) reginam amāre. Ø  Poeta narrat __________ (Graecus, πληθ.) Troiam dolo expugnāre. Ø   Legatus _________ (miles, εν.) vim hostium cavēre admonet.   9. Να αντιστοιχίσετε τις λατινικές λέξεις της Α στήλης με τις ετυμολογικά συγγενείς λέξεις της ελληνικής (αρχαίας και νέας) που δίνονται στη Β στήλη. Μια λέξη στη Β στήλη περισσεύει. Α Β collis θηρίο quattuor χειμώνας hiberna/hiemo τέττ(σσ)αρες castra κάστρο κολωνός 10. Να γραφούν οι πτώσεις που ζητούνται:   Caesar: η δοτική ενικού legiones: η αφαιρετική ενικού tribus: η αιτιατική πληθυντικού στο ουδέτερο milites: η ονομαστική ενικού his: η γενική ενικού του ιδίου γένους speculatores: η γενική πληθυντικού eos: η αιτιατική ενικού στο αρσενικό hostes: η αιτιατική πληθυντικού collibus: η γενική πληθυντικού caedem: η αφαιρετική ενικού     11. Σε ποιον πόλεμο αναφέρεται ο Ιούλιος Καίσαρας στο 7ο κείμενο; Με βάση τις πληροφορίες του αποσπάσματος και του εισαγωγικού σημειώματος να γράψετε ένα  κατατοπιστικό σημείωμα για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο συγκεκριμένο πόλεμο. (https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CE%BC%CE%BF%CF%85  (Γαλατικός Πόλεμος)   12. Να επιβεβαιώσετε (Σ) ή να διαψεύσετε (Λ)τις ακόλουθες προτάσεις με βάση το νόημα του κειμένου: 1.     Caesar propter frumenti inopiam legiones in Italia conlocat. 2.    Ex legionibus quattuor in Asia hiemare iubet. 3.    Tribus imperat in Belgis remanere. 4.    Legatos omnes vinum in castra importare iubet. 5.    Speculatores hostium prope se esse nuntiant. 6.    Hostes de collibus advolare solent

 

13.Να αντιστοιχίσετε ετυμολογικά τις λέξεις της στήλης Α με τις λέξεις της στήλης Β.  (Ένας τύπος της στήλης Α έχει διπλή αντιστοίχιση και ένας από τη στήλη Α δεν θα χρησιμοποιηθεί).

ΣΤΗΛΗ Α                              ΣΤΗΛΗ Β

legiones                                   μιλιταρισμός

hiemāre                                    ιμπεριαλισμός

conlocat                                   monument

imperat                                    χιόνι

castra                                       κολωνός

Milites                                     location [ αγγλ.]

verbis                                       χειμώνας

admonet                                  κάστρο

collibus                                    βερμπαλισμός

nuntiant                                   οὖς

audio                                       announcement[ αγγλ.]

14.α. propter frumenti inopiam: Να γραφεί η ισοδύναμη συντακτική εκφορά με όλους τους δυνατούς τρόπους.

   β.Ex quibus: να γραφεί η ισοδύναμη συντακτική εκφορά

 

15.Αυτή τη φορά η άσκηση με τις στερεοτυπικές φράσεις της λατινικής είναι διαδραστική!!! Καλή επιτυχία!!! https://wordwall.net/resource/8010935

 

16.Αφού μεταβείτε στην διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=ySLaqXyOjU8  περιγράψτε με δικά σας λόγια τις συνθήκες θανάτου του Ι. Καίσαρα

 

 

 

---

[1] castrum-i (ο. β’) το κάστρο, το φρούριο (στον ενικό)

castra-orum:    το στρατόπεδο (στον πληθυντικό)

[2]Η κλίση του tres-tres -tria Ον. tres                       tria Γεν. trium                    trium Δοτ. tribus                   tribus Αιτ. tres/tris               tria Κλητ. -                          - Αφ. tribus                    tribus